اصلاحات پروفیل دنده

با توجه به نیاز روزافزون به چرخدنده هایی با ظرفیت تحمل بارگذاری بیشتر و در عین حال کوچکتر شدن دنده ها نیاز است تا تغییراتی بر روی هندسه انجام شود تا این هدف قابل دسترس باشد. در طول سالیان دراز تحلیل و بررسی چرخدنده ها پروفیل اینولوت به عنوان پرکاربردترین نوع پروفیل برگزیده شده است، هرچند پروفیل های دیگری نظیر سیکلوئیدی نیز مورد استفاده قرار می گیرند اما اینولوت به دلیل امکان ماشین کاری مناسب، هزینه تولید کم، امکان دستیابی به عمل مزدوج چرخدنده ها، مستقل بودن سایز دندانه از تعداد دندانه و در نهایت درگیری یکنواخت دندانه ها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.

پروفیل در نظر گرفته شده در استانداردهای مختلف و آنچه مدنظر طراحان می باشد پروفیل اینولوت به صورت تئوریک است یعنی پروفیلی که بدون هیچگونه خطا و ایرادی ایجاد و ساخته شود و در طول کار نیز دچار خطا یا تغییری نگردد. پرواضح است که به هنگام ساخت چرخدنده و ماشینکاری پوسته گیربکس با توجه به دقت اپراتور و دستگاه ها امکان بروز خطاهایی وجود دارد. به علاوه یک دندانه از چرخدنده به مانند یک تیر که تنها از یک سر به دیواری فیکس شده باشد تحت بارگذاری قرار گرفته و در حین کار هرچند به میزان کم دچار تغییر شکل می شود. وجود عیوب ساخت و تغییر شکل های حین بارگذاری سبب می شود آنچه در عمل حین درگیری دو دندانه اتفاق می افتد با آنچه طراح مدنظر داشته است قدری متفاوت باشد. ممکن است در بسیاری از صنایع این موارد در بازه مجاز تلرانسی ابعاد باشد و جبران و رفع آن اهمیت زیادی نداشته باشد. اما در برخی از صنایع مواردی نظیر ارتعاش، صدا، توقف کار و … قابل قبول نباشد. لذا لازم است در چنین مواردی جهت جبران یا رفع این موارد اقدام کرد.

یکی از راه های جبران چنین مواردی ایجاد انحراف کنترل شده و محاسبه شده بر روی پروفیل دندانه است. این موراد که تحت عنوان اصلاحات پروفیل چرخدنده یا Gear Tooth Modification شناخته می شوند با ایجاد تغییراتی بر روی پروفیل تئوریک و مرسوم اینولوت سبب بهبود شرایط کاری چرخدنده می گردد. یکی دیگر از خدمات دهکده گیربکس مهندسی معکوس و اعمال اصلاحات بر روی پروفیل های چرخدنده با استفاده از نرم افزار کیسافت KissSoft می باشد. همچنین این امکان نیز وجود دارد که به منظور بهبود شرایط چرخدنده تغییراتی در طراحی  موجود اعمال نمود یا طراحی از صفر انجام داد.

برخی از پرکاربردترین و مهم ترین اصلاحات چرخدنده قابل اعمال بر روی پروفیل عبارتند از:

خلاصی سردنده – Tip relief

خلاصی ریشه   – Root relief

کرون کردن – Crown

فهرست
logo-samandehi